Oglądanie tablicy edukacyjnej (I wojna), czyli żena roku

Piątek, 28 sierpnia 2015 · dodano: 01.09.2015 | Komentarze 16

Dziś wieczorkiem myk odwieźć Kluskę na dworzec.



I wsadzić do pociągu... do tego, co właśnie odjeżdża.




A na nowej bocznicy (stare są z drugiej strony peronu) stoi sobie Impuls, które to jeżdżą od niedawna na naszej trasie. Hmmm, może czeka na testy? Otóż później w nocy jeden z Impulsów na CMK jadąc 226 km/h ustanowił nowy rekord prędkości polskiego pociągu (a dokładnie "rekord Polski dla pojazdów zaprojektowanych i wyprodukowanych wyłącznie w Polsce") i tym samym pobił rekord prędkości sprzed 2,5 roku ustanowiony przez inny Impuls. Natomiast rekord na polskich torach należy do Pendolino - 293 km/h

Niestety pociąg stał za daleko i numery są nieczytelne, więc nie mamy pewności czy to był akurat ten skład, ale to by wyjaśniło dlaczego tu stał. W każdym razie jest to obecnie najszybszy polski pociąg.



A na peronie jak widać... nie postawiliśmy dwa tygodnie temu tych słupków w czynie społecznym, to nadal leżą.



Skoro już byliśmy na rowerach, to postanowiliśmy trochę się powłóczyć po okolicy. Najpierw do Międzyborowa sprawdzić moją skrzynkę i tablice informacyjne co to ostatnio je stawiali. Już stoją, okazuje się że jest to ścieżka dydaktyczna v. 2.0

Pierwsza ścieżka dydaktyczna (link) składała się ze słupków oznaczających przystanki, oznaczeń szlaku i opisu tych przystanków w internecie. Szlak niestety był niestety słabo oznaczony, początek jako tako odnalazłem, ale dalej to już połowicznie, część przystanków odnalazłem, a część nie. Poza tym od początku były błędy w opisie, na przykład zamiast 1944, był 1939  ( po wielu latach wreszcie ten błąd poprawili, ale na jednej ze stron nadal wisi - link).

Najpierw odwiedziliśmy.... środek lasu (powiększenie), hurra, teraz wiemy gdzie jest środek lasu!



Opracowanie i wykonanie... w treści niestety to widać, o czym za chwilę



Potem podjechaliśmy na wydmę z okopami, ostatnio nawet odkryłem że tu jest jeden ze słupków ścieżki, których kiedyś nie znalazłem. i teraz zgodnie z oczekiwaniami natrafiliśmy tu na kolejną tablicę.
(powiększenie)




A teraz o tablicy, okazuje się że prawie w każdej linijce jest jakiś błąd..

Najpierw zainteresowałem się zdjęciami, bo na jednym są żołnierze w hełmach brytyjskich... i faktycznie znalazłem zdjęcie w Wikipedii (foto), wykonane w 1917 przedstawia australijskich żołnierzy pod Ypres, potem znalazłem drugie i okazało się że jest z bitwy nad Sommą, a żołnierze obsługują brytyjski karabin maszynowy (foto). No cóż, rozumiem że na zdjęcia znad Rawki i Bzury trudno, ale mogli wstawić chociaż z frontu wschodniego.

A potem zacząłem czytać.

Drugi szczyt wydmy z olbrzymią liczbą porostów i kilkoma ciekawych kształtów sosnami smołowymi.

To zdanie pochodzi z pierwotnego opisu ścieżki, na sosnach smołowych się nie znam, ale olbrzymiej ilości porostów tu nie widziałem (chociaż jakieś się znajdzie), za to było bardzo dużo mchów.

Okopy pochodzą z I wojny światowej /front 1914-1915/.

To chyba jedyne zdanie bez błędu... ja też obstawiałem że są to okopy z I wojny, bo Rosjanie przygotowali zapasowe pozycje obrony zarówno niedaleko Rawki, jak i dalej w kierunku Warszawy (Błonie, Leszno, Nadarzyn, Jeziorka). Zwłaszcza że gdzieś w pobliżu stało jakieś wojsko rosyjskie (wspomina  o tym Hulka-Laskowski).  Aczkolwiek zawsze jest pewne niewielkie prawdopodobieństwo, że np. są one z II wojny, dopóki informacja nie zostanie potwierdzona. Ta notka mogłaby stanowić jakieś dodatkowe potwierdzenie  gdyby pisał to ktoś kto na tym się zna, ale dalsza lektura tablica każe traktować wszystkie informacje z przymrużeniem oka.

Najbardziej znaczącym epizodem wojennym tego okresu jest bitwa nad Rawką, po której pamiątkami są liczne cmentarze wojenne w Bolimowie i okolicach.

Najbardziej znaczącym epizodem wojennym??? W 1914 i 1915??? Eee... no cóż, na pewno wojna pozycyjna nad Rawką i Bzurą była najbardziej znaczącym epizodem wojennym nad Rawką i Bzurą, ale poza tym? Nawet ograniczając się do frontu wschodniego mamy kilka istotnych bitew w rejonie Prus Wschodnich i rejonie przygranicznym, czy rosyjską ofensywę w Galicji, Karpatach z upadkiem Twierdzy Przemyśl, apotem bitwą pod Gorlicami (która może pretendować do jednej z ważniejszych bitew I wojny).

Ale nawet ograniczając się do rejonu między Łodzią i Warszawą mamy równie ważne (o ile nie ważniejsze)epizody - operację warszawsko-dęblińską, bitwę pod Łodzią, czy wielki odwrót od połowy lipca 1915 (spowodowany nie sytuacją nad Rawką i Bzurą, a sytuacją i odwrotem na południu i północy frontu wschodniego).

Na początku 1915 roku front prusko-rosyjski ustabilizował się na linii rzeki Bzury i Rawki, obejmując tereny Rudy Guzowskiej i obecnego Międzyborowa.

prusko-rosyjski??? No tak... chyba dzieci traktują słowa "pruski" i "niemiecki" jako synonim, albo właśnie się uczyły o rozbiorach. Co prawda Prusy były największym i dominującym państwem Cesarstwa Niemieckiego, ale nie jedynym, ale to Niemcy jako całe państwo wypowiedziały wojnę Rosji, a nie tylko Prusy, czy każde z osobna.

A co oznacza że front objął tereny Rudy (o niej jeszcze będę pisał) i Międzyborowa? Gdybym nie znał tematu, to bym pomyślał że te okopy obok tablicy były właśnie na linii frontu, a nie że linia frontu przebiegała co najmniej 17km stąd. Ok, miejscowości znajdowały się na bliskim zapleczu frontu, nawet samoloty niemieckie tu dolatywały, ale sformułowanie jest dosyć niezręczne i wprowadzające w błąd (gdyby tylko to było na tablicy, to bym się nie czepiał)

Latem 1915 roku teatr działań wojennych przesuwa się na wschód.

Tutaj o dziwo bez błędów, ale linijka jeszcze się nie skończyła.

Z niemieckich okopów jakie tu widzimy, armia pruska rusza w kierunku Warszawy, wkraczając do nie 5 sierpnia 1915.r.

No i znowu "armia pruska", po sąsiedztwie "niemieckich" okopów widać że traktują te słowa jako synonim i używają zamiennie. Ale okopy niemieckie? Tutaj? Chyba inna osoba to pisała niż zdanie powyżej i właśnie pomyślała że tędy przebiegał front... a może chodziło o to że Niemcy mieli takie same okopy jak te tutaj? Takie zdanie jest jednak błędne, lub wprowadzające w błąd.

A teraz będzie kawałek o gazach bojowych i tu będzie najwięcej błędów i to nie chodzi o jakieś wprowadzające w błąd sformułowania.

Pierwsze użycie gazów bojowych na świecie nastąpiło na tych terenach na początku 1915 roku. Był to chlor użyty przez armię pruską.

Zacznijmy od tego, że użycie gazów bojowych w czasie I wojny światowej nie było pierwszym na świecie. Gazów trujących używali już starożytni przed naszą erą. Używali ich Chińczycy, prawdopodobnie też Spartanie podczas oblężenie Aten podpalili mieszankę wydzielającą trujące opary... natomiast na ziemiach polskich, trującego dymu użyli prawdopodobnie Mongołowie pod Legnicą w 1241. Owszem, nie używano gazów bojowych na dużą skalę jak w czasie I wojny i nie były to raczej gazy zabójcze tylko odurzające, łzawiące itp. ale jednak.

W czasie I  wojny zaś jako pierwsi użyli gazów (łzawiących) Francuzi w sierpniu 1914, później tego roku także Niemcy... tak więc nie było to nawet pierwsze użycie gazów bojowych w czasie tej wojny.

Ale wracając do opisu - 31 stycznia 1915 pod Bolimowem Niemcy użyli nie chloru, tylko pociski gazem łzawiącym (bromek ksylitu) i środkiem powodującym kichanie (dianizyna). Używali ich także wcześniej, także na froncie wschodnim, tylko że ich użycie 31 stycznia jest w miarę dobrze udokumentowane i użyto tu sporej ilości pocisków. Chloru użyli dopiero 31 maja (również pod Bolimowem)

Na froncie zachodnim użyto innego gazu kilka miesięcy później i od nazwy miasta Ypres nazywamy ten gaz Iperytem.

Chodzi pewnie o użycie chloru 22 kwietnia 1915 pod Ypres. Iperytu użyto dopiero dwa lata później, czyli w lipcu 1917.

Dopóki pisali ogólnie, to można było uznać że były to nieprecyzyjne i niezbyt fortunne sformułowania, ale jak przyszło do konkretów to wyszło szydło z worka i mylą wszystko ze wszystkim z czego wychodzi pomieszanie z poplątaniem. Mylą chlor z iperytem i kilka różnych ataków gazowych które na dodatek wcale nie były pierwsze.

Ciekawostka: Ruda Guzowska to miejsce, gdzie znajdowała się największa w Europie fabryka lnu. Od 1916 roku znane jako Żyrardów, ponieważ pod okupacją niemiecką Ruda Guzowska uzyskała prawa miejskie i nazwę Żyrardów.

To miejsce wcześniej było znane jako Żyrardów (osada fabryczna), na początku I wojny był już praktycznie na wszystkich mapach, również w prasie ta nazwa była w użyciu (nazwy używano już prawie wyłącznie w tekstach o historii Żyrardowa). I to nie jest tak że Ruda Guzowska otrzymała prawa miejskie i nazwę... to do osady fabrycznej Żyrardów przyłączono tereny okolicznych wsi i folwarków, a nazwa już była wcześniej.

Uff, to już koniec erraty... ciekaw jestem innych tablic na tematy historyczne, trzeba sprawdzić co tam piszą o 1863, 1944, czy o stanowisku archeologicznym Ciekawe czy będziemy mieli taką samą polewkę jak tutaj.

Tak się przy okazji zastanawiam, jaki jest sens stawiania tabliczek edukacyjnych z treścią opracowaną przez uczniów z Uczniowskiego Klubu Sportowego... to nie są tablice edukacyjne, tylko dezinformacyjne a poziom pasuje co najwyżej do sciaga.pl . Ok, może w trakcie realizacji młodzież dowiedziała się o froncie nad Rawką i Bzurą (z błędami), ale treść to prezentować można co najwyżej w gazetce szkolnej, bo wydawać kasę na takie tablice to trochę żena, wypadałoby chociaż treść skonsultować z kimś kto choć trochę zna się na temacie (czy poza wuefistą ktoś to czytał? jeśli historyk to naprawdę słabego mają w Międzyborku).



Na koniec pojeździliśmy okolicznymi gruntówami, którymi dawno nie jeździliśmy, żeby sprawdzić jak tam jakość nawierzchni. Niestety jest gorzej, asfaltu niestety nie położyli, ale w paru miejscach wysypali gruzem lub tłuczniem, tak więc należy omijać szerokim łukiem.