Z kamerą wśród ważek

Poniedziałek, 8 maja 2023 · dodano: 13.05.2023 | Komentarze 2

Udało się :-)



Ale może po kolei. Przeczytałem, że larwy gadziogłówki zwyczajnej wychodzą i linieją wcześnie rano, a moje dotychczasowe obserwacje generalnie to potwierdzały. Wyruszyłem więc rano nad Pisię... ale nie o jakiejś szóstej, czy nawet ósmej, bez przesady. Na miejscu byłem po dziewiątej.

Spotkałem trochę ważek, ale wszystkie były już w nowej postaci. Część z nich jeszcze z poprzednich dni, ale część ewidentnie dziś rano. Jeszcze się nie poddawałem i szukałem dalej, licząc że znajdzie się jakaś larwa, która zaspała i dopiero się zbiera, ale już zastanawiałem się czy jestem w stanie któregoś dnia przyjechać tu po szóstej.


Wtem!  Robiąc zdjęcie jednej z ważek, zauważyłem mokrą larwę, która niedawno wyszła z wody. Była 10:43.



Jeszcze się przemieszczała, więc przeniosłem ją na patyczek, który mogłem ustawiać i przestawiać, umieściłem go więc w miejscu, gdzie wygodniej było prowadzić obserwacje.



11:31 - larwa wdrapała się na szczyt podwinęła odwłok i otworzyła jego końcówkę. Zawiązki skrzydeł są jeszcze położone równolegle



11:46 (0') - w pobliżu zauważyłem drugą ważkę, która była w trakcie wychodzenia z oskórka larwy i przegapiłem dokładny moment początku wychodzenia u mojej ważki. Ale od tego momentu będę liczył czas, nieco ponad godzinę od znalezienia mokrej larwy. Jednocześnie warto zauważyć, że zawiązki skrzydeł się rozchyliły na boki i nei są już ułożone równolegle.




11:47 (1')



11:48 (2')



11:49 (3') - tu i na poprzednich zdjęciach widać te białe nitki, które w wylince wyglądają jakby ją zaatakował jakiś grzyb, lub coś. Są to wyściół przetchlinek, czyli otworków prowadzących do tchawek - narządów oddechowych stawonogów. Ważka ma dwie pary przetchlinek na tułowiu (widać po wyściółkach), a ponadto kolejne na odwłoku.



11:50 (4')



11:51 (5')



11:52 (6') - jak widać, wyściółki przetchlinek już się oderwały



11:53 (7') - pierwsza faza wychodzenia z oskórka zakończona



12:06 (20')



12:10 (24') - po kilkunastominutowej przerwie pora na kolejny wysiłek i ostateczne opuszczenie oskórka



12:11 (25')




12:12 (26') - odwłok jest jeszcze szerszy i krótszy niż będzie ostatecznie, ale już i tak węższy i dłuższy niż u larwy. Teraz pora na wydłużenie odwłoka i nadanie mu ostatecznego kształtu, a także rozłożenie skrzydeł, które są ciasno upakowane.




12:16 (30') - trwa pompowanie hemolimfy w żyłki skrzydeł, co powoduje ich stopniowe rozkładanie. Ważka sprawia wrażenie, jakby się bujała, porusza też odnóżami.



12:18 (32')



12:31 (43')



12:40 (52')



13:03 (1g 15') - skrzydła są już rozłożone, pora na odwłok (który już i tak znacznie się wydłużył), następuje wydzielanie kropelek przez koniec odwłoka. Poza tym ważka jest żółto-szara, będzie stopniowo ciemnieć, aż stanie się żółto-czarna.




13:25 (1g 37') - próba rozchylenia skrzydeł



13:27 (1g 39') - trochę wiało i ważka złożyła je z powrotem (sąsiednia wcześniej je rozchyliła i tak pozostawała, nim je całkowicie rozłożyła)



13:31 (1g 43') - pora ostatecznie rozłożyć skrzydełka




14:27 (2g 39') - to ostatnie zdjęcie, które zrobiłem na patyczku, ponieważ trwało suszenie skrzydełek i niewiele się działo, zrobiłem sobie spacerek nad rzeką i dopiero ponad dwadzieścia minut później zauważyłem że ważka wykonała swój pierwszy lot... znaczy że nie było jej na patyczku



14:54 (3g 6') - - ale pierwszy lot jest zwykle krótki i ważka zwykle po nim znów kontynuuje suszenie skrzydełek, znalazłem ją niecałe dwa metry dalej.



15:29 (3g 41') - pożegnanie z ważką, przeniosłem ją w ustronniejsze miejsce z większą ilością słońca





Czekając aż moja ważka wreszcie zacznie wyłaniać się z oskórka larwy, w pobliżu znalazłem drugą liniejącą ważkę (o godzinie 11:43) i ponieważ na kilka minut się nią zająłem, to z lekkim opóźnieniem zauważyłem co się dzieje u mojej ważki.




U tej nie śledziłem tak dokładnie kolejnych faz, ale jednak zerkałem co tam u niej. Tutaj już nie wstawiam pełnej fotorelacji, więcej zdjęć jest tutaj



Później natrafiłem też na kolejną w trakcie wychodzenia i jeszcze cztery, które dopiero co wyszły, a uczyniły to później, niż ta którą obserwowałem. Wniosek, że ważki też dzielą się na ranne ptaszki (w zasadzie ranne larwy), oraz te które wolą sobie podrzemać w mule nieco dłużej.

13:57 - kolejna



14:58 i jeszcze jedna



15:01 następna



15:19 i jeszcze



15:22 - i ostatnia znaleziona



Ogólnie napotkałem co najmniej dwadzieścia gadziogłówek pospolitych, trudno dokładnie policzyć tyle ich było i jeszcze zorientować się, które już widziałem podczas poprzednich spacerów brzegiem pisi, a które spotykam po raz pierwszy.

Z ciekawszych egzemplarzy trafiłem jeszcze na dwa - jedna miała na skrzydłach bąbelek z hemolimfy, widocznie w tym miejscu żyłka była pęknięta.



Druga miała problem ze skrzydełkami, nie udało się ich dobrze rozwinąć.